KINH NGHIỆM CHỌN ĐÀN VIOLIN

Lưu ý: chúng ta không thể trông đợi một cây đàn cơ bản lại hoàn hảo như một cây cao cấp, sẽ có những yếu tố quyết định sự khác biệt về giá và chúng ta phải lựa chọn giữa việc đầu tư nhiều hơn cho một cây đàn tốt hơn hay tiết kiệm nhưng chấp nhận những đặc điểm không được hoàn hảo như mong đợi. Chúng tôi khuyên bạn nên đầu tư vào cây đàn tốt nhất có thể trong điều kiện của mình, quyết định này sẽ giúp bạn tiết kiệm trong dài hạn thay vì mỗi lần lên level lại phải nâng cấp một cây đàn mới. Hơn nữa, tập với đàn tốt từ sớm sẽ giúp bạn trong việc luyện tập kỹ thuật và tai nghe hiệu quả hơn. 

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

 

Howell Strings

Tham khảo bài viết Điều gì tạo nên giá trị một cây đàn violin để hiểu thêm về những yếu tố then chốt quyết định giá trị một cây đàn.

Howell Strings

Bài viết Kinh nghiệm chọn đàn Violin chia sẻ một số kinh nghiệm cơ bản giúp bạn đọc có thêm thông tin để cân nhắc và tìm hiểu khi mua đàn (không bao gồm toàn bộ các bộ phận trên đàn và các kiến thức kỹ thuật chuyên sâu).

Howell Strings

Chúng ta xem lại vị trí và tên gọi của các bộ phận trên cây đàn violin để theo dõi bài hướng dẫn được thuận tiện hơn: 

Howell Strings

Đầu tiên, bạn xác định size đàn phù hợp. Đàn violin có nhiều kích cỡ phù hợp với cỡ tay khác nhau. Có thể tham khảo hình sau để biết bạn phù hợp với size đàn nào: 

 

Howell Strings

Những điều cơ bản cần lưu ý khi chọn đàn: 

Howell Strings

BÊN NGOÀI

Howell Strings

Kiểm tra toàn bộ đàn, đảm bảo không bị nứt mẻ, mối mọt, ăn mòn, hở keo, biến dạng. Loại gỗ làm đàn mang tính quyết định đến chất lượng cây đàn. Gỗ làm thân đàn violin thường là gỗ vân sam, gỗ phong (spruce, maple). Tuổi gỗ, thớ gỗ, mật độ, độ cộng hưởng, chất lượng gỗ đều là các yếu tố quan trọng. Các đường vân gỗ chạy song song càng gần nhau thì thường tốt hơn. Gỗ để khô tự nhiên lâu năm thường sẽ cho tiếng đàn hay hơn vì ít bị ảnh hưởng bởi độ ẩm (đây cũng là lí do những cây đàn cổ sẽ nhẹ hơn đàn mới và trọng lượng thường dao động từ 400-500gram, trọng lượng thực phụ thuộc vào loại gỗ và phụ kiện đi kèm). Gỗ phụ kiện cũng ảnh hưởng đến tiếng đàn và có thể được thay đổi để đạt được âm thanh mong muốn: ví dụ như pegs làm bằng gỗ rosewood và gỗ ebony sẽ giúp điều chỉnh độ sáng của tiếng đàn vì độ density (mật độ gỗ) của chúng khác nhau.

Howell Strings

Ngựa khít trên mặt đàn. Khi chúng ta chơi đàn violin, các dây đàn dao động liên tục và các dao động (vibrations) này được truyền vào hộp đàn thông qua ngựa đàn. Vì thế, ngựa đàn đóng vai trò là chiếc cầu nối quan trọng. Nếu ngựa không khít, một phần vibrations sẽ bị mất và không được truyền vào hộp đàn, chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến âm thanh. Ngựa phải khít và được đặt vuông góc chắc chắn với mặt đàn hoặc chỉ hơi nghiêng về phía sau một chút. Về hình dáng: nếu gọt ngựa quá to/dày, phần vibrations sẽ bị gỗ dư lấy bớt, trong khi nếu gọt ngựa quá mỏng thì ngựa lại không chắc chắn. Hình dáng của ngựa cũng như của top nut sẽ ảnh hưởng đến độ cao của dây đàn và trực tiếp ảnh hưởng đến trải nghiệm chơi đàn.

Howell Strings

Pegs và tuners có thể vặn một cách thoải mái nhưng không bị lỏng dẫn đến tuột dây chỉ sau một lúc lên dây. 

Howell Strings

 

BÊN TRONG

Howell Strings

Bên trong đàn có nhiều bộ phận nhưng hai chi tiết quan trọng để đảm bảo âm thanh đàn violin là bass bar và sound post.

Howell Strings

Qua lỗ f bên phải ta có thể nhìn thấy một thanh gỗ dựng nối mặt trên và mặt dưới của đàn gọi là sound post. Ngựa đàn truyền vibrations từ chuyển động vĩ trên dây xuống mặt đàn rồi sound post tiếp tục truyền vibrations giữa mặt trên và mặt dưới của đàn. Lúc này, sự dao động sẽ diễn ra ở toàn thân đàn. Đàn có độ cong nhất định ở hai mặt nên hai đầu sound post không thể là một mặt phẳng hoàn toàn mà phải được cắt gọt sao cho vừa khít với mặt trên và mặt dưới của đàn. Sound post cùng với ngựa sẽ giúp điều chỉnh tone và âm lượng của đàn. Một sự thay đổi nhỏ về vị trí và kích thước sẽ dẫn đến sự thay đổi tương ứng của tiếng đàn và âm lượng. 

Howell Strings

• 

• 

Howell Strings

Bass bar là một thanh gỗ nằm dọc ở mặt trên (top plate). Bass bar quyết định độ sâu (deep) của tiếng đàn. Nếu muốn làm tiếng đàn ấm (warm) hơn, có thể thay đổi dây đàn với chất và lõi khác nhau. Tuy nhiên, muốn thay đổi được độ deep của tiếng đàn thì phụ thuộc chính vào bass bar. Bass bar cần đặt khít với mặt đàn. Độ cong của bass bar cũng thay đổi trên suốt chiều dài của nó. Một cây đàn không thể gọi là tốt nếu bass bar không đạt chuẩn. Bass bar không tốt sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tiếng đàn đặc biệt là dây G và D. Có một vị trí chính xác cho bass bar ở bên trong một cây đàn, cũng như vị trí chính xác của sound post và ngựa để cho hiệu quả âm thanh tốt nhất. 

 

TIẾNG ĐÀN

Howell Strings

Chúng ta nên chơi thử để đánh giá tiếng đàn. Nếu có điều kiện, bạn nên thử đàn trực tiếp. Nếu không thì có thể sắp xếp một cuộc gọi video với người bán để xem demo trực tuyến hoặc nhờ người bán gửi video họ đang chơi đúng cây đàn đó cho bạn nghe. Nên thử các kỹ thuật chơi khác nhau để đánh giá âm sắc (tone) trên cả 4 dây, độ nhạy và khả năng biểu đạt của đàn (responsiveness), và âm lượng (volume). 

Howell Strings

Tiếng đàn là một trải nghiệm và cảm nhận cá nhân, không phải ai cũng thích cùng một âm đàn. Việc một người thích tiếng đàn như thế nào phụ thuộc nhiều yếu tố không chỉ là mục đích sử dụng mà còn bao gồm trải nghiệm sống và tính cách – rất muôn hình vạn trạng. Kinh nghiệm Howell Strings đúc kết được sau nhiều năm gặp gỡ khách hàng đó là các em nhỏ và các bạn trẻ thường thích tiếng đàn tươi sáng, người lớn thì có khi lại chọn tiếng đàn pha thêm nét trầm có phần sâu sắc tự sự, người già có thể không thích những cây đàn tiếng thật to và vang nữa mà lại tìm về âm sắc ngọt ngào sâu lắng bên tai.